Chanh dây (Passiflora edulis) là một loại trái cây nhiệt đới được biết đến với hương vị thơm ngon và tiềm năng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nhiều nghiên cứu khoa học đã được thực hiện để tìm hiểu về thành phần dinh dưỡng, hoạt tính sinh học và ứng dụng của chanh dây. Chanh dây được sử dụng để ăn tươi, ép nước, và chế biến thành nhiều sản phẩm thực phẩm và đồ uống khác nhau. Vỏ chanh dây, vốn là một sản phẩm thải trong quá trình chế biến, cũng là nguồn cung cấp các thành phần chức năng có giá trị. Pectin được chiết xuất từ vỏ chanh dây được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp thực phẩm, mỹ phẩm và dược phẩm.

Thành phần dinh dưỡng

Chanh dây chứa nhiều vitamin, khoáng chất và các hợp chất có hoạt tính sinh học, bao gồm: vitamin C, vitamin A, kali, chất xơ, polyphenol, pectin, carotene.
Hàm lượng dinh dưỡng có thể khác nhau giữa các giống chanh dây khác nhau. Ví dụ, chanh dây vàng có hàm lượng nước cao hơn và hàm lượng dinh dưỡng thấp hơn so với chanh dây tím, trong khi chanh dây tím lại chứa nhiều vitamin C, vitamin A, chất xơ và canxi hơn.

Hoạt tính sinh học

Các nghiên cứu cho thấy chiết xuất chanh dây có thể có nhiều tác dụng có lợi cho sức khỏe, bao gồm: Chống oxy hóa, Giảm đau và chống viêm, Chống vi khuẩn, Giảm huyết áp, Bảo vệ gan và phổi, Chống ung thư, Quản lý bệnh tiểu đường, Giảm mỡ máu, Cải thiện tâm trạng và giảm lo âu, ...

Điều gì còn bỏ ngỏ

Rất nhiều vấn đề xung quanh quả chanh dây cần được nghiên cứu sâu hơn để nâng cao giá trị của loại sản phẩm nhiệt đới này cũng như mang lại giá trị cho người sử dụng. Sau đây là một số ví dụ gợi ý:

• Tối ưu hóa các phương pháp chế biến chanh dây nhằm bảo tồn tối đa lợi ích sức khỏe của nó trong các sản phẩm khác nhau.
• Tìm hiểu về cấu trúc và đặc tính của các polysaccharide trong chanh dây.
• Tìm hiểu tác động của các phương pháp chế biến đối với các thành phần dinh dưỡng và các hợp chất có hoạt tính sinh học trong chanh dây.
• Thử nghiệm lâm sàng xác nhận hiệu quả và độ an toàn của chanh dây trong việc điều trị các bệnh lý khác nhau.
• Tìm hiểu cơ chế tác dụng của các hợp chất có hoạt tính sinh học trong chanh dây.
• Nghiên cứu quy trình chế biến để tối ưu hóa hiệu quả sử dụng từ các thành phần ruột quả, vỏ, lá của loài cây này...

Chanh dây là một loại trái cây đầy hứa hẹn với nhiều lợi ích sức khỏe tiềm năng. Có nhiều hướng nghiên cứu có thể giúp tối ưu hóa việc sử dụng chanh dây trong thực phẩm, phát triển các ứng dụng mới và xác nhận tiềm năng của nó như một tác nhân trị liệu.