Mô hình tăng trưởng dân số - ứng dụng của phương trình vi phân cấp 1
Mô hình tăng trưởng dân số Malthus
1. Dạng phương trình
Mô hình tăng trưởng dân số Malthus là một mô hình cơ bản, mô phỏng sự tăng trưởng dân số không bị hạn chế trong điều kiện lý tưởng. Theo mô hình này, tỷ lệ thay đổi dân số tại một thời điểm tỉ lệ thuận với dân số hiện tại. Phương trình vi phân mô tả mô hình tăng trưởng dân số Malthus như sau:
dP/dt=rP
Trong đó:
- P(t) là dân số tại thời điểm t,
- r là tỷ lệ tăng trưởng (hằng số, thường được gọi là tỷ lệ sinh trừ đi tỷ lệ tử vong),
- dP/dt là tốc độ thay đổi dân số theo thời gian.
Giải phương trình trên ta được nghiệm có dạng:
P(t) = P_{0} e^{rt}
Trong đó:
- P_0 là dân số tại thời điểm t = 0,
- e là cơ số tự nhiên (xấp xỉ 2.71828),
- r là tỷ lệ tăng trưởng dân số,
- P(t) là dân số tại thời điểm t.
2. Ứng dụng của mô hình
- Mô hình này giúp các nhà nghiên cứu và hoạch định chính sách dự đoán xu hướng phát triển dân số trong các khu vực không có yếu tố hạn chế lớn.
- Các cơ quan chính phủ có thể sử dụng mô hình này để xác định nhu cầu về các nguồn tài nguyên, dịch vụ xã hội, cơ sở hạ tầng.