1. Bệnh đường hô hấp

• Cảm lạnh, cảm cúm: lạnh làm giảm sức đề kháng, virus dễ xâm nhập.

• Viêm họng, viêm amidan, viêm phế quản, viêm phổi.

• Người có hen suyễn, COPD dễ bị cơn cấp khi trời lạnh.

Trời lạnh → co mạch niêm mạc → giảm khả năng đề kháng tại chỗ.

 2. Ảnh hưởng tim mạch

• Trời lạnh làm co mạch ngoại vi, tăng huyết áp.

• Tăng nguy cơ:

  • Đột quỵ

  • Nhồi máu cơ tim

• Đặc biệt nguy hiểm với người cao tuổi, người tăng huyết áp.

 3. Đau xương khớp & cơ

• Đau khớp, đau lưng, đau cổ vai gáy tăng lên khi lạnh.

• Người bị thoái hóa khớp, viêm khớp dễ tái phát đau.

• Cứng cơ, chuột rút do giảm lưu thông máu.

 4. Hạ thân nhiệt (nguy hiểm)

• Xảy ra khi thân nhiệt < 35°C.

• Biểu hiện:

  • Run nhiều → lơ mơ → rối loạn ý thức

  • Tim đập chậm, tụt huyết áp

• Có thể đe dọa tính mạng nếu không xử trí kịp.

 5. Da & niêm mạc

• Khô da, nứt nẻ, dễ viêm da.

• Khô mũi – họng → dễ chảy máu mũi, viêm nhiễm.

• Da lạnh lâu → tê cóng (frostbite) ở tay, chân, tai.

 6. Ảnh hưởng thần kinh

• Lạnh kéo dài làm giảm tập trung, mệt mỏi.

• Người có bệnh thần kinh ngoại biên dễ tê bì tay chân.

Nhóm nguy cơ cao cần đặc biệt chú ý

• Người già

• Trẻ sơ sinh & trẻ nhỏ

• Người có bệnh nền: tim mạch, phổi, tiểu đường

• Người lao động ngoài trời, người vô gia cư

 Tóm lại: Không giữ ấm không chỉ gây “cảm lạnh thông thường” mà còn có thể dẫn tới biến chứng nặng và nguy hiểm tính mạng, nhất là trong đợt rét đậm, rét hại.

Để giữ ấm và bảo vệ sức khỏe trong mùa đông, chúng ta có thể lưu ý những điểm sau:

1. Giữ ấm cơ thể đúng cách

• Mặc nhiều lớp áo (layering): áo giữ nhiệt bên trong, áo len ở giữa, áo khoác gió/chống nước bên ngoài.

• Giữ ấm các vùng dễ mất nhiệt: cổ, ngực, bàn tay, bàn chân, đầu (đội mũ, đeo khăn quàng).

• Tránh để cơ thể bị ướt mưa hoặc đổ mồ hôi rồi gặp gió lạnh.

 2. Ăn uống giúp sinh nhiệt

• Ăn đủ năng lượng, tăng cường chất đạm và chất béo tốt (thịt, cá, trứng, các loại hạt).

• Uống nước ấm, trà gừng, canh nóng để làm ấm từ bên trong.

• Hạn chế rượu bia: cảm giác ấm chỉ là tạm thời, thực tế rượu làm mất nhiệt nhanh hơn.

 3. Vận động hợp lý

• Tập thể dục nhẹ nhàng mỗi ngày (đi bộ, yoga, giãn cơ) giúp tăng tuần hoàn máu.

• Tránh tập ngoài trời quá sớm hoặc quá khuya khi nhiệt độ xuống thấp.

 4. Giữ ấm môi trường sống

• Đóng kín cửa khi trời lạnh, tránh gió lùa.

• Nếu dùng máy sưởi, không để nhiệt độ quá cao và cần giữ độ ẩm phù hợp để tránh khô da, khô mũi.

 5. Chăm sóc sức khỏe & phòng bệnh

• Ngủ đủ giấc để tăng sức đề kháng.

• Giữ ấm cổ họng, rửa tay thường xuyên để phòng cúm, viêm đường hô hấp.

• Người già, trẻ em, người có bệnh tim mạch – hô hấp cần đặc biệt chú ý giữ ấm.