Hiện nay các sản phẩm sấy khô đang được đa số người tiêu dùng lựa chọn. Do đó, có rất nhiều phương pháp sấy khô thực phẩm ra đời. Trong đó, phương pháp sấy phun được áp dụng nhiều trong sản xuất thực phẩm.

Sấy phun là một phương pháp quan trọng trong sản xuất thực phẩm. Đặc tính của công nghệ sấy phun là chuyển đổi thực phẩm từ trạng thái ban đầu là dạng lỏng sang dạng bột.

Ngoài ra, quá trình sấy phun còn cho phép người dùng có thể kiểm soát nhiệt độ của sản phẩm khi sấy. Kết quả của sấy phun là thành phẩm sẽ có dạng bột mịn như các loại bột sữa, bột socola,…

Công nghệ sấy phun thực phẩm sẽ sử dụng vòi phun để phân tán chất lỏng hoặc huyền phù thành dạng hạt có kích thước nhỏ giọt. Để làm được điều này, công nghệ sấy phun sẽ thiết kế đĩa quay và vòi phun xoáy áp suất cao.

* Nguyên lý hoạt động của máy sấy phun
- Nguyên liệu
Nguyên liệu sẽ được bộ phận bơm nhập liệu hút lên để thực hiện nối tiếp quy trình sản xuất. Nguyên liệu cần sấy sẽ ở dạng lỏng hoặc phù huyền. Độ lỏng của nguyên liệu cần có độ nhớt thích hợp, không được quá đặc. Bởi vì, khi dung dịch nguyên liệu quá đặc thì lúc bơm cấp liệu sẽ không bơm lên được và dễ bị tắc vòi, khó phun tạo sương.

- Hòa tan
Nguyên liệu sẽ được hoà tan theo công thức tính toán thích hợp của từng nhà sản xuất. Việc hòa tan này chỉ thực hiện nếu như nguyên liệu ở dạng thô không có sẵn trực tiếp ở trạng thái lỏng hoặc phù huyền.

- Phun nguyên liệu
Khi nguyên liệu được bơm vào máy sẽ thực hiện tạo sương hay được gọi là phun. Quá trình tạo sương này nhờ vào đĩa phun và vòi phun. Thông thường sẽ gồm vài vòi phun trên 1 đĩa phun để quá trình sấy diễn ra nhanh hơn.

Đĩa phun quay với tốc độ cao sẽ làm vòi phun phun nguyên liệu ra dạng bụi sương mịn vào buồng sấy. Quá trình phun này đều nhờ vào dòng không khí nóng (khoảng 150 °C – 300 °C).

- Sấy khô
Trong công nghệ sấy phun thực phẩm, quá trình sấy khô diễn ra trong buồng sấy. Nguyên liệu sấy sẽ được cô đặc lại (chỉ còn khoảng 40 – 60% độ ẩm) trong buồng sấy. Lúc này, nguyên liệu sẽ được gia nhiệt (khoảng 160 °C – 250 °C). Nhằm mục đích giúp dung dịch bớt đặc. Sau khi gia nhiệt sẽ thu được chất dạng cao. Chất dạng cao này sẽ được bơm vào thùng phun ở áp suất cao để sấy.

Từ đó, giúp nguyên liệu sẽ tiếp xúc nhanh nhất với dòng khí nóng. Nhờ vậy, nguyên liệu sẽ được làm khô nhanh chóng. Quá trình làm khô diễn ra nhờ không khí khô có nhiệt độ cao tiếp xúc với các giọt sương được phun ra.

- Tách chất rắn thành bột
Khi nguyên liệu được sấy khô, bột sấy và khí nóng sẽ được dẫn qua cyclone. Bộ phận này có nhiệm vụ tách bột sấy ra khỏi khí xả. Cuối cùng, bột thành phẩm sẽ được thu lại trong bộ phận chứa.

Công nghệ sấy phun thực phẩm được ứng dụng trong sản xuất các sản phẩm sữa bột, sữa gầy, sữa nguyên kem, bột trái cây, bột màu thực phẩm, bột trứng, bột cà phê hoà tan.