BVO – phụ gia thực phẩm gây tranh cãi
BVO, hay Brominated Vegetable Oil, là một loại phụ gia thực phẩm được tạo ra từ dầu thực vật đã qua xử lý với nguyên tố brom. Cấu tạo cụ thể của BVO có thể thay đổi tùy thuộc vào nguồn gốc dầu thực vật và quy trình brom hóa. Tuy nhiên, nhìn chung, BVO bao gồm các thành phần sau:
Các axit béo: đây là thành phần chính của dầu thực vật (như dầu dừa, dầu đậu nành, …) chiếm khoảng 90-95% trọng lượng của BVO. Các axit béo phổ biến trong BVO bao gồm axit oleic, axit linoleic, axit palmitic, axit stearic, v.v.
Brom: Brom là nguyên tố được thêm vào dầu thực vật trong quá trình brom hóa. Brom tạo ra các liên kết hóa học với các nguyên tử hydro trong các axit béo, làm thay đổi tính chất của dầu.
Ngoài các axit béo và brom, BVO có thể chứa một số chất phụ gia khác, chẳng hạn như chất chống oxy hóa, chất nhũ hóa, chất ổn định, v.v. Các chất phụ gia này được thêm vào để cải thiện các tính chất của BVO, chẳng hạn như độ ổn định, khả năng hòa tan, hoặc hiệu quả sử dụng trong các ứng dụng cụ thể.
Với các thành phần cấu tạo trên khiến cho cấu trúc của BVO khá phức tạp do sự đa dạng của các acid béo và vị trí brom hóa.
BVO (Brominated Vegetable Oil) hoạt động như một chất nhũ hóa hiệu quả trong việc ổn định hỗn hợp nước và dầu, giúp ngăn ngừa sự tách lớp và tạo ra nhũ tương đồng nhất. Do đó, BVO được sử dụng nhiều trong ngành công nghiệp thực phẩm, đặc biệt trong nước ngọt có vị cam quýt. Vì BVO có thể bao bọc các hương cam quýt tạo thành các giọt chứa hương và phân tán đều trong nước ngọt mà không bị tách lắng. BVO cũng được sử dụng trong một số loại sữa để tạo độ mịn và kem hơn. Ngoài ra, nước sốt salad cũng thường chứa BVO để ngăn ngừa sự tách lớp giữa dầu và giấm.
Tuy nhiên, tồn tại một số lo ngại về sức khỏe liên quan đến việc sử dụng BVO như khả năng gây ra các vấn đề về tuyến giáp, khả năng gây ra các vấn đề về sinh sản, khả năng gây ra các vấn đề thần kinh. Tuy nhiên, hiện nay chưa có đủ bằng chứng khoa học để khẳng định những lo ngại này.
Mặc dù vậy, BVO đã bị cấm sử dụng như một chất phụ gia thực phẩm ở châu Âu. Trước đây, BVO vẫn được phép sử dụng ở Mỹ nhưng với lượng giới hạn và bất cứ công ty nào sử dụng thành phần này trong sản xuất thực phẩm nào đều phải liệt kê thành phần đó trên nhãn sản phẩm. Tuy nhiên, một số nhà sản xuất nước ngọt đã tự nguyện loại bỏ BVO khỏi sản phẩm của họ do những lo ngại về sức khỏe. Đến ngày 2/7/2024, Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ FDA cho biết sẽ thu hồi quy định cho phép sử dụng dầu thực vật có chứa bromine (BVO) trong thực phẩm và nước giải khát từ ngày 2/8 vì lý do an toàn. Và hiện nay, rất ít công ty sử dụng BVO trong đồ uống, thay vào đó, họ sẽ sử dụng các chất thay thế khác an toàn hơn.